စစ်ကော်မရှင်၏ ပြစ်မှုကျူးလွန်မှုများကို ဝိုင်းဝန်းထိန်းကြောင်းပေးရန် နိုင်ငံတကာကို AA အကူအညီတောင်း
မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့မှ အရပ်သားပြည်သူများအား ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေသည့် စစ်ကော်မရှင်၏ စစ်ရာဇဝတ်မှုနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ပြစ်မှုကျူးလွန်နေမှုများကို နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် လိုက်ပိုက်ကြည့်မနေဘဲ ဝိုင်းဝန်းထိန်းကျောင်းပေးကြရန် အားကိုးစွာဖြင့် အကူအညီတောင်းခံ အပ်ကြောင်း အာရက္ခတပ်တော် (AA)က ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁၁) ညပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်သည်။
ယမန်နေ့(ဒီဇင်ဘာ ၁၀) အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးနေ့တွင် စစ်ကော်မရှင်က ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မြောက်ဦးမြို့၊ ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးအား လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုအပေါ်ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း ထုတ်ပြန်ရာတွင် ထိုသို့ ထည့်သွင်း အကူအညီတောင်းထားခြင်းဖြစ်သည်။
“ဤကဲ့သို့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ကြရသော အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူလူထုတို့အတွက် တရားမျှတမှုရရှိစေရန်နှင့် ကျူးလွန်ခဲ့သောသူများအား ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူအပြစ်ပေးနိုင်ရန်ကိုလည်း မတရားကျူးလွန်ခံခဲ့ရသောသူများကိုယ်စား ရက္ခိုင်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်မှ နိုင်ငံတကာနှင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံကြီးများ၊ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများထံသို့ တလေးတစားအကူအညီတောင်းခံအပ်ပါသည်”ဟု AA ကထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောသည်။
ထို့ပြင် AA အနေဖြင့်လည်း တရားမျှတမှုကို ချစ်ခင်မြတ်နိုးသော လူပုဂ္ဂိုလ်၊ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းကာ တရားမျှတမှုရရှိသည်အထိ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကာ ပြစ်မှုကျူးလွန်သူ၊ ကျူးလွန်ရန်စေခိုင်းသူနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများအား ပြင်းထန်စွာ လက်တုံ့ပြန်သွားမည်ဟုလည်း ဆိုထားသည်။
ယမန်နေ့ည ၉ နာရီကျော်တွင် မြောက်ဦးမြို့၊ ထမ္မရာဇ်ရပ်ကွက်ရှိ မြောက်ဦးပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးအား စစ်ကော်မရှင်က ဂျက်ဖိုက်တာတစီးပေါ်မှ ဖျက်အားပြင်း ပေါင် ၅၀၀ ဗုံးနှစ်လုံး ကြဲချတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆေးရုံပင်မဆောင်ကြီး၊ ခွဲစိတ်ဆောင်၊ အရိုးဆောင်၊ အဓိက ခွဲစိတ်ခန်းမ အပါအဝင်ဆေးရုံဝင်းအတွင်းရှိ ဝန်ထမ်းအိမ်ရာ အစရှိသော မြောက်ဦးပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးတခုလုံးနီးပါး ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရုံမက ဆေးရုံပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လူနေအိမ်အဆောက်အအုံအချို့ပါ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ထို့ပြင် ဆေးရုံအတွင်း ဆေးကုသမှုခံယူနေကြသည့် အရပ်သားပြည်သူများ၊ သုံးလသားအရွယ် မိန်းကလေးတဦးအပါအဝင် အမျိုးသမီး ၁၇ ဦး၊ အမျိုးသား ၁၆ ဦး စုစုပေါင်း ၃၃ ဦးသေဆုံးတို့ ပွဲချင်းပြီး သေဆုံးခဲ့ကာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးများအပါအဝင် အရပ်သားပြည်သူ ၇၆ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့ကြောင်း AA ကထုတ်ပြန်သည်။ ဒဏ်ရာရရှိသူများထဲတွင် အာရက္ခပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းအချို့လည်း ပါဝင်သည်ဟုဆိုသည်။
ဒဏ်ရာရသူ ၇၄ ဦးအနက် ၂၅ဦးဟာ အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရတဲ့အနေအထားနဲ့ ဆေးကုသနေရပါတယ်။
အဲ့ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို The Telegraph၊ Aljazeera၊ Bangkok Post၊ The Times of India၊ The Korea Times အပါအဝင် နိုင်ငံတကာသတင်းဌာနတွေက ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
The Telegraph သတင်းဌာနမှာဆိုရင် အငြင်းပွားဖွယ် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီမှာ စစ်ကောင်စီက ဆေးရုံကို လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်လို့ လူ ၃၀ ဦးထက်မနက်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ခေါင်းစည်းတင်ရေးသားထားပါတယ်။
အာဆီယံလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့(APHR)က စစ်ကောင်စီတပ်ကို အကြမ်းဖက်စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျုးလွန်သူအဖြစ် ဒီနေ့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
မြောက်ဦးပြည်သူ့ဆေးရုံကို ဗုံးကြဲပြီး ပြည်သူတွေကို သတ်ဖြတ်တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုအတွက် စစ်ကောင်စီတာဝန်ခံရမှာဖြစ်ပြီး အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေ တရားမျှတမှုရရှိဖို့အတွက်လိုအပ်သလို လက်တုန့်ပြန် သွားမယ်လို့ အာကက္ခတပ်တော်(AA)က ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် မြောက်ဦးဆေးရုံသည် အာရက္ခဒေသအတွင်း နေထိုင်ကြသည့် လူမျိုး၊ ဘာသာမရွေး ဆေးကုသပေးနေသည့် ပြည်သူများအားထားရသည့် ဆေးရုံကြီးတရုံဖြစ်ကာ အခက်အခဲမျိုးစုံကြားမှ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း AA ကပြောသည်။
“စစ်ကော်မရှင်၏ လုပ်ရပ်သည် လွန်စွာ စက်ဆုပ်ရွံရှာဖွယ် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်ဖြစ်သည်သာမက အာရက္ခဒေသအတွင်း ဖက်ဆစ်အကြမ်းဖက် စစ်ကော်မရှင်ကျူးလွန်သည့်အထဲ အဆိုးဝါးဆုံး၊ အပြင်းထန်ဆုံးသော စစ်ရာဇဝတ်မှုကြီးတခု၊ အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူများ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရ၊ သေဆုံးမှုအများဆုံး ဖြစ်စဉ်တခုလည်း ဖြစ်ပါသည်”ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ရေးသားထားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့အထိ နှစ်နှစ်တာကာလအတွင်း စစ်ကော်မရှင်၏ အာရက္ခဒေသအတွင်း အရပ်ဘက်နေရာများသို့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကြောင့် အပြစ်မဲ့အရပ်သားပြည်သူ ၁,၁၅၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး ၂,၁၅၀ ကျော်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိကာ မတရားဖမ်းဆီးခံရသူ ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိကြောင်းလည်း ဖော်ပြထားသည်။
အရပ်သားပြည်သူလူထုများရှိရာ မြို့၊ ရွာများနှင့် ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီးများကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိတိုက်ခိုက်ပြီး ပြည်သူများအစုလိုက်အပြုံလိုက်သေစေနိုင်သည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုမျိုးမှာ ယဉ်ကျေးသော ကမ္ဘာကြီးနှင့် လူ့အသိုင်းအဝိုင်းက မည်သို့မျှ လက်သင့်ခံ၍ မရနိုင်သည့် အကျည်းတန်စက်ဆုပ်ဖွယ် လုပ်ရပ်များပင်ဖြစ်သည်ဟုလည်း AA က ပြောသည်။


Leave a Reply