လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို လက်နက်ပြ မိုက်ကြေးခွဲရာမှာ ဖုန်းတွေကို အသေးစိတ် စစ်ဆေး ငွေညှစ်

အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်မယ့်ရက် နီးကပ်လာချိန် မန္တလေးမြို့ပေါ်မှာ အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စု လက်နက်ကိုင်တွေ ပိုမို အတင့်ရဲလာကာ ပြည်သူကို ဖမ်းဆီးငွေညစ်တာတွေ လုပ်နေတယ်လို့ မန္တလေးမြို့ခံတချို့က ဆက်သွယ်ပြောဆိုပါတယ်။

အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်ကျော်အတွင်း လမ်းပေါ်သိပ်တွေ့ရလေ့မရှိဘဲ ရဲစခန်းတွေထဲမှာပဲ ခိုအောင်းနေလေ့ရှိတဲ့ စစ်အုပ်စု လက်နက်ကိုင် ရဲတွေကို ယခုရက်ပိုင်း လမ်းပေါ်မှာ မကြာခဏ တွေ့လာရသလို ပျူစောထီးတွေရဲ့ အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ပြီး လမ်းပေါ်တက် ငွေညှစ်တာတွေလည်း ပိုမို လုပ်ဆောင်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ယခု ဒီဇင်ဘာလအတွင်း မန္တလေးမြို့အနှံ့မှာ ရဲ ယူနီဖေါင်းဝတ်ထားသူတွေက အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ပြီး လမ်းပေါ်တက်ကာ ဆိုင်ကယ်၊ကားတွေကို မထင်ရင်မထင်သလို စစ်ဆေးရှာဖွေမှုတွေ လုပ်နေသလို ကုန်တင်ကား၊ ခရီးသည်တင်ကားနဲ့ ဆိုင်ကယ်တွေဆိုရင် မလွတ်တမ်းနီးပါး တားဆီးစစ်ဆေးငွေညှစ်နေတယ်လို့ မန္တလေးမြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

“အရင်လကတွေ ရဲတွေချည်းပါတဲ့အဖွဲ့ စစ်တယ်ဆိုတာ မရှိသလောက် ရှားတယ်၊ စည်ပင်၊ ပျု၊ စစ်ခွေးတွေနဲ့ ရဲက ပေါင်းစစ်တာ များတယ်၊ အခုကျ ရဲ‌တွေချည်းပါတဲ့ အဖွဲ့‌တွေ သီးသန့် အဖွဲ့ဖွဲ့စစ်တာ များလာတယ်၊ အရင်ကထက် ပိုများတယ်ပြောရမှာပဲ”

ယခင်က ပျူစောထီး၊ အပြာဝတ်နဲ့ စည်ပင်တွေ ပေါင်းပြီး အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ကာ လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို လက်နက်ပြ မိုက်ကြေးခွဲ ငွေညှစ်တာတွေ လုပ်လေ့ရှိပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ ရဲသီးသန့် ငွေညှစ်တဲ့အဖွဲ့တွေပါ လမ်းပေါ်ရောက်လာတာလို့ ဆိုပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာပဲ မန္တလေးမြို့ပေါ် အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ပြီး လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို မိုက်ကြေးခွဲ ငွေညှစ်တဲ့ စစ်အုပ်စုက ဖုန်းတွေကို အသေးစိတ် စစ်ဆေးတာတွေ လုပ်လာပြီး ဖုန်းတွေကို အသေးစိတ် စစ်ဆေးနိုင်ဖို့ စစ်အုပ်စုက ဖုန်းစစ်ဆေးနည်း သင်တန်းပေးထားတယ်လို့ ယူဆရကြောင်းလည်း မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။

“(ဖုန်း)စစ်ဆေးတာ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ သင်တန်းတွေတက်ပြီး စစ်လာကြတယ်လို့ထင်ရတယ်၊ ဖုန်းစစ်တာဆို အရင်ကထက် စနစ် ပိုကျလာတယ်၊ ရဲတွေက PSMS စနစ်နဲ့ပါ မြို့ပေါ်မှာ စစ်ဆေးလာတာ၊ ဖုန်းဆိုလည်း သေချာကို အချိန်ပေး စစ်ဆေးလာကြတယ်၊ အခုဟာ ရဲမှ မဟုတ်ပါဘူး၊ စစ်ခွေး၊ ပျုနဲ့ မော်တော်ပီကယ်တွေက ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ငွေညှစ်နေတာပါပဲ၊ ကုန်တင်ကားနဲ့ ခရီးသည်တင်ကားဆို သူတို့စစ်တာ ဘာမှမတွေ့လည်း သူတို့အတွက် လဘက်ရည်ဖိုး ဆက်ကြေး‌လေး ခိုး‌ပေးပြီး သွားရတာပါပဲ”လို့ မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

(PSMS – Person Scrutinization and Monitoring System စနစ်ဟာ လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးချင်းစီရဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အချက်အလက်တွေကို စနစ်တကျ စစ်ဆေးတဲ့ နည်းပညာဖြစ်ပါတယ်။ မှတ်ပုံတင်၊ ယာဉ်မောင်းလိုင်စင်တွေ စတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအချက်အလက်တွေကို ကြည့်ပြီး စစ်အုပ်စုက အမှုဖွင့်ထားသူ ဟုတ်၊မဟုတ်၊ CDM ဟုတ်၊မဟုတ် စတာတွေကို စစ်ဆေးတဲ့ နည်းပညာဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ PSMS စနစ်ကို အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စု အသုံးပြုနိုင်ဖို့ တရုတ် Huawei နည်းပညာကုမ္ပဏီက စစ်အုပ်စုကို ကူညီပေးထားတာဖြစ်)

ယခုရက်ပိုင်း မန္တလေးမြို့လယ် လမ်း ၈၀ ပေါ်နဲ့ ၇၃လမ်း ဆေးကျောင်းအနီးဝန်းကျင်မှာ စစ်အုပ်စုက အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ကာ လမ်းပေါ်တက်ပြီး လမ်းသွားလမ်းလာတွေကို လက်နက်ပြ မိုက်ကြေးခွဲ ငွေညှစ်တာတွေ ပိုမို လုပ်ဆောင်နေကာ ဖုန်းတွေကို အသေးစိတ် စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

စစ်အုပ်စုက ဖုန်းတွေကို စစ်ဆေးရာမှာ ဖုန်းထဲက ဓါတ်ပုံတွေ၊ Viber၊ တယ်လီဂရမ် နဲ့ စ‌လော့ဂိမ်းတွေ ကို အသေအချာ အချိန်ယူ ရှာဖွေစစ်ဆေးပြီး သူတို့မကြိုက်တာ တစ်ခုခုရှာတွေ့ရင်တော့ ငွေညှစ်တယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေခဲ့သူ ပြည်သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

“ဖုန်းစစ်တဲ့ပုံကြည့်ရတာ သူတို့ကို နည်းပညာသင်တန်း ပေးထားတဲ့ပုံပဲ၊ ရှာတာကအတော်ကို အသေးစိတ်တယ် ပြောရမယ်။ ဓါတ်ပုံဆို တစ်ပုံချင်း အသေအချာကြည့်တာ၊ မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ဆို စလော့ဂိမ်း‌ တွေ့တာရယ်၊ တယ်လီဂရမ်မှာ သူတို့မကြိုက်တဲ့ သတင်းချန်နယ်တစ်ခုကို ဝင်ထားလို့ဆိုပြီး ပိုက်ဆံ‌တောင်းတာ၊ ပေးခဲ့ရ‌တယ်”

မန္တလေးမြို့ပေါ် သွားလာနေရတဲ့ ပြည်သူတွေ အနေနဲ့ စစ်အုပ်စုကို ငွေအများကြီး မပေးရဖို့ အပြင်သွားတဲ့အခါ ဖုန်းထဲမှာ နိုင်ငံရေးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ အချို့အရာတွေကို ရှင်းလင်းထားဖို့နဲ့ လောင်းကစားဂိမ်းတွေကို ဖျက်ထားသင့်တယ်လို့ ကိုယ်တွေ့ကြုံခဲ့ရသူတချို့က အကြံပြုပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၃ရက်က မန္တလေးစျေးချိုတော်မှာ ဖက်ဆစ်တပ် အမြစ်ဖြတ်ရေးနဲ့ အာဏာသိမ်း ဖက်ဆစ် စစ်အုပ်စုက လုပ်မယ့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ဖို့ ဒေါက်တာတေဇာဆန်း အပါအဝင် သပိတ်ခေါင်းဆောင် လူငယ်တွေ ဆန္ဒပြခဲ့ပြီးနောက် စစ်အုပ်စုက ရဲတွေကိုပါ လမ်းပေးတက် ဖမ်းဆီးငွေညှစ် စစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ဖို့ ခိုင်းစေထားတယ်လို့ စစ်အုပ်စု လက်အောက်ခံ ရဲတွေနဲ့ နီးစပ်သူ မန္တလေးမြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

“‌ကိုတေဇာဆန်း တို့က ဈေးချိုမှာဆန္ဒပြပြီးတဲ့နောက် သူတို့(စကမ) နည်းနည်း တုန်လှုပ်သွားတယ်၊ သူတို့ စိုးမိုးတဲ့ မြို့ပေါ်တွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာကြီးက သူတို့ ဖြစ်စေချင်သလို ဖြစ်မယ်လို့ ထင်ထားတာ၊ ကိုတေဇာဆန်း‌က ဆန္ဒပြပွဲမှာ အသံတိတ်သပိတ်နဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ဖို့ တကွက်ပြလိုက်တော့ ရဲတပ်ဖွဲ့‌ဝင်‌တွေကို အရင်ကထက် လုံခြုံရေးပိုင်း တင်းကြပ်ဖို့ ဖိအားပေးလာတော့ ရဲတွေကို နေရာ အတော်များများမှာ တွေ့လာရမယ်၊ အမှန်တော့ ပြည်သူဆီက ငွေညှစ်ဖို့ လုပ်ပိုင်ခွင့် ပေးလွှတ်လိုက်သလိုပါပဲ”

စျေးချိုတော် ဆန္ဒပြပွဲအပြီး မန္တလေးမြို့‌ပေါ်က ဈေးတွေမှာ ပျုနဲ့ရဲတွေကို စောင့်ကြည့်ဖို့ လုံခြုံရေး ချထားတာကို တွေ့မြင်လာရတယ်လို့ မြို့ခံစျေးသည်တစ်ဦးကလည်း ပြောပါတယ်။

“အရင်က ကျမတို့ဈေးနားဆိုရင် ဘာမှ မရှိဘူး။ အခု ကိုတေဇာဆန်းတို့ ဆန္ဒပြပြီးနောက် ရဲနဲ့ပျုတွေ ဈေးနားမှာ ချလာတာ တွေ့ရတယ်၊ မှတ်မှတ်ရရ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ရက် (အသံတိတ်သပိတ်) နောက်ပိုင်းကျ ဈေးတွေအနီးဝန်းကျမှာ သူတို့ (စစ်အုပ်စုနဲ့ပျူ)ကို တွေ့လာရတာ”

အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စုဟာ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်မှာ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲ မဲမပေးဘူးလို့ ပြောဆိုသူ၊ လူမူကွန်ယက်မှာ ရေးသူတွေကို လိုက်လံဖမ်းဆီးကာ ထောင် သုံးနှစ်ကနေ တသက်တကျွန်းအထိ ချနိုင်တဲ့ ဥပဒေနဲ့ အမှုဆင် တရားဆွဲ ထောင်ချနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မန္တလေးမြို့ပေါ် အုပ်စုဖွဲ့ လက်နက်ကိုင်ကာ လမ်းသွားလမ်းလာ ပြည်သူတွေကို တားဆီးစစ်ဆေး၊ လက်နက်ပြ မိုက်ကြေးခွဲနေတဲ့ စစ်အုပ်စုကို ပြီးခဲ့တဲ့ လပိုင်းက တွေ့ရစဉ်/Photo – CJ