စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် တချိန်က ၎င်း၏သစ္စာတော်ခံများဖြစ်ခဲ့ကြသည့် နိုင်ငံ ရေးဒေါက်တိုင်များအား တခုပြီးတခု တွန်းလှဲဖြိုခွင်းလျှက်ရှိနေပြီး တပ်တွင်းသစ္စာတော်ခံများဖြင့် အစား ထိုးဖြည့်သွင်းလျှက်ရှိသည်ဟု နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းက သုံးသပ်ပြောဆိုကြသည်။
သံသယစိတ်လွန်ကဲသည့် စစ်ခေါင်းဆောင်သည် ၎င်းအလိုကျ ရလဒ်ထွက်စေရန် ၂၀၂၅ အထွေထွေရွေး ကောက်ပွဲကို လိုသလိုပုံဖော်နိုင်ရန်အတွက် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့၌ လက်ထောက် စစ်ရေး ချုပ်ဟောင်းလည်းဖြစ်၊ သဘောထားတင်းမာသူလည်းဖြစ်သည့် အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ်သန်းစိုးအား UEC ဥက္ကဋ္ဌရာထူးပေးအပ်ခဲ့ပြီး ယခင်ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ဦးကိုကိုအား တာဝန်မှအနားပေးခဲ့သည်။
ဥက္ကဋ္ဌသစ် ဦးသန်းစိုးသည် ၎င်းရာထူးရပြီး ရက် ၄၀ ပြည့်မြောက်သည့် စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့ ည ပိုင်းတွင် ပြည်ထောင်စုတဝှမ်းလုံးယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီကိုးခုအနက်မှသုံးခုဖြစ်သည့် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအင်အားစုပါတီ(NDF)အပါအဝင် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း ဦးစိုးမောင်၏ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(DNP)၊ အမျိုးသမီးပါတီ(မွန်)နှင့် တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အဆင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ပြည်ထောင်စုလယ်သမားအလုပ်သမားအင်အားစုပါတီတို့ကို ဖျက်သိမ်းပစ်ခဲ့သည်။
ထိုဖျက်သိမ်းမှုကြောင့် မင်းအောင်လှိုင်၏နိုင်ငံရေးသစ္စာတော်ခံ ဦးခင်မောင်ဆွေ၏ပါတီတွင် ပါဝင်ယှဥ် ပြိုင်ရန် အားခဲထားကြသည့် ဒေါ်စန္ဒာမင်းအပါအဝင် ဘက်ပြောင်းနိုင်ငံရေးသမားများ ပါတီလက်လွှတ် ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။ ယင်းအပြင် စစ်ဥပဒေချုပ်ဟောင်း ဦးစိုးမောင်တို့အဖွဲ့သည်လည်း အလဲလဲအပြိုပြို ဖြစ်သွားခဲ့သည်။
“ဦးစိုးမောင်တို့အဖွဲ့က အဆိုးဆုံး ရိုက်ခတ်ခံရတာပေါ့။ သူက ၂၀၂၅ ကို အများကြီးမျှော်မှန်းထားတဲ့သူ” ဟု ရွေးကောက်ပွဲဝင်ပြိုင်မည့်ပါတီတခုမှ တာဝန်ရှိသူက ဆိုသည်။
ဦးစိုးမောင်သည် ၂ဝ၂ဝ ရွေးကောက်ပွဲတွင်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန်အတွက် အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက် တစ်ပါတီကိုထူထောင်ခဲ့ပြီး ၎င်းက ပါတီ၏ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် ၎င်းဦးဆောင်သည့်ပါတီသည် နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၅ ပုဒ်မခွဲ(ဇ)ပါ ပါတီရုံးခန်းများ သတ်မှတ်အရေအတွက်မပြည့်မီသည့်အချက်ဖြင့် ဖျက်သိမ်းခံခဲ့ရသည်။
”ဦးစိုးမောင်က စစ်တပ်ထဲမှာတုန်းကလည်း နေရာကောင်းမရခဲ့ဘူး၊ စစ်ဥပဒေချုပ်ဆိုတော့ အဲဒီခေတ်က ဘာမှလုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိဘူးလေ။ နောက် အရပ်ဘက်ပြောင်းရတော့လည်း သမ္မတရုံးဝန်ကြီး။ စီးပွားရေးကိုင် ရသူလည်းမဟုတ်တော့ ပါတီကြီးတစ်ခုထောင်ဖို့ သူ့မှာငွေကြေးမရှိဘူး။ နောက်ပြီး နောက်ခံ ခရိုနီသူဌေး လည်းမွေးမထားနိုင်တော့ ပါတီရုံးခန်းအပြည့်ဖွင့်ဖို့တောင် သူ့မှာငွေကြေးမရှိတော့ နိုင်ငံရေးကထွက် လိုက်ရတာပေါ့”ဟု အထက်ပါပုဂ္ဂိုလ်က ပြောပြသည်။
လတ်တလောတွင် စစ်ခေါင်းဆောင်က ၎င်း၏သစ္စာတော်ခံဝန်ကြီးဟောင်း ဒေါ်သက်သက်ခိုင်အား ၎င်း ကိုယ်တိုင်ပြင်ဆင်ထည့်သွင်းထားသည့် သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေပုဒ်မ ၈ (ဃ)ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့်ငြိစွန်းသည်ဟုဆိုကာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ်မှ ပယ်ဖျက်လိုက်ပြန်သည်။
“ကိုယ်စားလှယ်လောင်းစာရွက်ထုတ်ပေးပြီးသား၊ မဲရုံမှာလည်း အမည်စာရင်းကပ်ပြီးသားကြီးကို ပယ် ဖျက်ပစ်လိုက်တာ”ဟု စစ်အုပ်စုကျောထောက်နောက်ခံ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီတခုက ပြောဆိုသည်။
ဒေါ်သက်သက်ခိုင်ကို အမတ်လောင်းအဖြစ်မှပယ်ဖျက်ခဲ့သည့် သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေပုဒ်မ ၈(ဃ)သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရွေးကောက်ခံပိုင်ခွင့်ရှိသူသည် နိုင်ငံတော်နှင့် ပုဂ္ဂလိကသို့ မသင့်လျော်သည့်ပေးရန်တာဝန်များ ကင်းရှင်းသူဖြစ်ရမည်ဆိုသည့် ပုဒ်မဖြစ်သည်။
“အခုသတင်းထွက်နေတဲ့ပုံက ကြွေးရှိလို့ ပယ်တယ်ပေါ့ဗျာ။ လုပ်ငန်းရှင်တိုင်း ကြွေးမကင်းဘူး၊ ဒါက သက်သက်မယ့် လုပ်လိုက်တာ”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
စစ်ကော်မရှင်သည် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီတခုတည်း အနိုင်ရရန်ရည်ရွယ်ထားပြီး တဖက်မှာလည်း ၎င်းတို့၏ အမာခံဖြစ်ကြသော တရုတ်အစိုးရ၊ ဘီလာရုဇ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရအဖွဲ့များက စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိမှတ်ပြုခြင်းကြောင့် စစ်အုပ်စုက လူသတ်လိုင်စင်လုပ်ရန် သက်တမ်းထပ်တိုးသည့်သဘောဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်မနေကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း နွေဦးတော်လှန် ရေးဘာသာပေါင်းစုံကွန်ရက်မှ ကော်မတီဝင်ဦးထွန်းကြည်က သုံးသပ်သည်။
“ဒိုင်ကလည်း တယောက်တည်းပဲ။ ဝီစီမှုတ်တာလည်း တယောက်တည်းပဲ၊ ပြေးမှာလည်း တယောက် တည်းပဲ၊ အဲဒါကြောင့် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးတွေ ရွေးကောက်ပွဲကို ကျားကုတ်ကျားခဲလုပ်တယ်၊ သူတို့ပဲ အနိုင်ရမယ်၊ အစိုးရဖွဲ့လည်း သူတို့လူတွေပဲ”ဟု ၎င်းကပြောသည်။
ထို့ကြောင့် စစ်ကော်မရှင်က ၎င်းတို့အတွက်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေမည့် ပါတီထောက်တိုင်များကို ဖျက် သိမ်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဦးထွန်းကြည်က ဆိုသည်။
“ရုတ်တရက်ကြည့်လိုက်ရင်တော့ NDF ပါတီ၊ တနိုင်ငံလုံးယှဉ်ပြိုင်မယ့်ပါတီက ကိုးပါတီ။ ဦးစိုးမောင်တို့ ပါတီအပါအဝင် ပါတီတွေကိုဖျက်သိမ်းလိုက်တာ ပြတ်ပြတ်သားသားချေမှုန်းလိုက်တာပဲ။ သူတို့အတွက် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေမယ့် ဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်မျိုးကိုမဆို၊ ဘယ်ပါတီကိုမဆို သူတို့ကရှင်းထုတ်မှာပဲ။ ဦးစိုး မောင်၊ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ပေါ့။ စန္ဒာမင်းတို့ဆိုလည်း NDF ပါတီမှာ ဒုဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တာ မကြာသေးဘူး၊။ လူ အင်အားမပြနိုင်ဘူးဆိုပြီး ပါတီပါဖျက်သိမ်းလိုက်တယ်။ ဘယ်လောက်ပဲ ဘောမဘောမ သူတို့အလိုမရှိ တော့ရင် သက်သက်ခိုင်ဆိုရင်လည်း ဝင်ပြိုင်ခွင့်မရတော့ဘူး”၎င်းကပြောသည်။
စစ်ခေါင်းဆောင်သည် တချိန်က လူထုအမုန်းခံပြီး ၎င်းအားထောက်ခံခဲ့ကြသူများဖြစ်သည့် ဦးသိန်းညွန့်၊ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံရေးဝါရင့်များကိုပင် အကြံပေးနေရာပေး၍ ချောင်ထိုးထားခဲ့သည်။
ယင်းအပြင် စစ်ခေါင်းဆောင်သည် အာဏာသိမ်းစဥ်က ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးအဖြစ်ပါဝင်ခဲ့သည့် ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးထွဋ်၊ လူယုံတဖြစ်လည်း ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုးမြင့်ထွန်း၊ ရဲချုပ်ဟောင်း ဒုတိယဗိုလ် ချုပ်ကြီးသန်းလှိုင် အပါအဝင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ထိပ်တန်းရာထူးများအား လေးနှစ်ကျော်အတွင်း အပြောင်းအလဲများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာခဲ့သူ ဖြစ်သည်။
တပ်တွင်းသတင်းအရင်းမြစ်များ၏အဆိုအရ လက်ရှိတွင်လည်း နိုင်ငံရေးအား လိုသလိုပုံဖော်နိုင်ရန် အတွက် စစ်တပ်ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်များအား အရပ်ဝတ်လဲကာ ရွေးကောက်ပွဲထဲ ဝင်ခိုင်းထားသည်။
ထိုမျှမကသေး ပြိုင်ဖက်မရှိ၍ဆိုပြီး ရွေးကောက်ပွဲဝင်စရာမလိုဘဲ လတ်တလောတွင် ပြည်သူ့လွှတ် တော်၌ ကြံ့ခိုင်ရေးအမတ် ၁၃ ဦးသည် ထိုင်ခုံနေရာရရှိထားပြီး ဖြစ်သည်။
“အဲဒီစာရင်းမှာ ပြည်သူ့ပါတီကနေဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ ဗဟိုဌာနချုပ်ကို အမည်စာရင်းပို့ပြီးခါမှ ဖိအား ပေးမှုများကြောင့် ပြန်လည်ရုတ်သိမ်းသွားခဲ့တဲ့မြို့နယ်အချို့ ပါဝင်ပါတယ်။ အဲဒီ မြို့နယ်တွေက မဲဆန္ဒရှင် တွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ရွေးချယ်ခွင့် ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့အတွက် စိတ်မကောင်းဖြစ် ရပါတယ်” ဟု ထိုကိစ္စနှင့်ပတ် သက်ပြီး ပြည်သူ့ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက ၎င်း၏ လူမှုကွန်ရက်မှတဆင့်ငြီးတွားထားသည်ကို တွေ့ရ သည်။
”စစ်ခေါင်းဆောင်က အာဏာရှင်ဖြစ်တဲ့အတွက် အာဏာရှင်လိုကျင့်ကြံ့မှာပဲ။ စစ်အုပ်စုထောက်တိုင် သော၊ ဘာသော သူကနားလည်မှာမဟုတ်သလို စာနာပေးမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူ့အတွက်မလိုရင် တွန်းလှဲ ပစ်မှာပဲ”ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးက ပြောဆိုသည်။
စစ်ကော်မရှင်ကပြုလုပ်မည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြိုင်ဘက်မရှိလွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်မည့် ကိုယ်စားလှယ် လောင်း ၃၀ ကျော်ရှိနေကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) ၏ ပြီးခဲ့သည့် အောက် တိုဘာလ ၂၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ထားသည့် စာရင်းအရ သိရသည်။
ပြိုင်ဘက်မရှိသည့် မဲဆန္ဒနယ်မြေ ၃၁ နေရာရှိပြီး ယင်းတို့အနက် ၂၈ နေရာတွင် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီက ဝင် ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။
လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်တွင်ပြုလုပ်မည့်ရွေးကောက်ပွဲအား နိုင်ငံရေးပါတီ ၅၇ ပါတီ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က အသိပေးထားသည်။
ကျင်းပမည့်နယ်မြေများတွင် စစ်ရေးပဋိပက္ခဖြစ်နေသည့်မြို့ပါများပါဝင်နေပြီး ပထမပိုင်းအနေဖြင့် မြို့ နယ် ၁၀၂ ခုပါဝင်ကြောင်း စစ်အုပ်စုလက်အောက်ခံ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာထားသည်။
Leave a Reply