(ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီးလျင်ပင် အာဆီယံက မြန်မာနဲ့ ပြန်လည်ထိတွေ့ဆက်ဆံဖို့ ခက်ခဲဟု ဆို)

လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီးလျင်ပင် အာဆီယံအဖွဲ့က မြန်မာစစ်ကော်မရှင်နဲ့ ပြန်လည်ထိ တွေ့ဆက်ဆံဖို့ ခက်ခဲမယ်လို့ ထိုင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆီဟာဆတ်ဖောင်ကတ်ကီယိုက နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်မှာ ပြောကြားခဲ့ပြီး တိုင်းပြည်ရဲ့ ထိန်းသိမ်းခံခေါင်းဆောင်ဟောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ် ပေးဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

“လက်ရှိအခြေအနေနဲ့ အားလုံးပါဝင်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေ မပြုလုပ်ရသေးတဲ့အချိန်မှာ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်တာဟာ ကျွန်တော်တို့အတွက် မြန်မာစစ်ကော်မရှင်နဲ့ ပြန်လည်ထိတွေ့ဆက်ဆံဖို့ ခက်ခဲစေပါလိမ့်မယ်” လို့ ထိုင်း နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်များအသင်းမှာကျင်းပတဲ့ အခမ်းအနားမှာ ၎င်း က ပြောပါတယ်။

“ကျွန်တော်တို့ ဒီရပ်တည်ချက်နဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” လို့ သူ က ဆက်ပြောပါတယ်။

စစ်ကော်မရှင်ဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုအပြီး စစ်တပ်အာဏာထိန်းချုပ်မှုကို ကြာရှည်စေ မယ့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်မှစပြီး အဆင့်လိုက်ကျင်းပဖို့ စီစဉ်ထားပါ တယ်။

ဒီမိုကရေစီပါတီအများအပြားကို ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာ ပြုလုပ်နိုင်မှာမဟုတ်ဖူးလို့ မင်းအောင်လှိုင်က ဝန်ခံထားပါတယ်။

တရားမျှတပြီး အားလုံးပါဝင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့ အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေက အောက်တိုဘာလအတွင်း မြန်မာစစ်ကော်မရှင်ကို တွန်းအားပေးခဲ့ပြီး ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) ရပ်ကို လိုက်နာဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

အသက် ၈၀ နှစ်အရွယ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း ထိန်းသိမ်းခံထား ရပြီး နှလုံးကျန်းမာရေးပြဿနာ ဆိုးရွားလာကာ အရေးပေါ် ဆေးကုသမှုခံယူဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။

“မြန်မာစစ်ကော်မရှင်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးဖို့ စဉ်းစားရမယ့် အချိန်ရောက်ပါ ပြီ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ကာလရှည် ထိန်းသိမ်းခံထားရပြီး ဒီအသက်အရွယ်မှာ သူ့ရဲ့ကျန်းမာရေး အခြေအနေကို ကျွန်တော်တို့ မသိပါဘူး” လို့ ဆီဟာဆတ်က ဆိုပါတယ်။

ကိုးကား – Reuters

Ref; ASEAN re engagement with Myanmar ‘difficult’ even after polls, Thai foreign minister says

စစ်အုပ်စု အရှိုက်ကို ထိုးနှက်လိုက်သော ထိုင်း နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး၏ အပြော

ထိုင်း နိုင်ငံ ခြားရေး ဝန်ကြီး ဆီဟာဆတ် ဖေါင်ကက်ကေ့ယော က ဘန်ကောက်ရှိ နိုင်ငံခြား သတင်းထောက် များ ကလပ်တွင် အာဆီယံ အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးလျင်ပင် မြန်မာ နှင့် ဆက်ဆံရန် အခက်အခဲ ရှိမည် ဟု ပြောဆိုသွားခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

၎င်းမှ တဆက်တည်း ဆိုသလို ‌ဒေါ် အောင်ဆန်းစုကြည်အား ပြန်လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုသွားခဲ့သည်။

ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ဖြစ်ပွားနေသည့် ကြားမှ စစ်အုပ်စု စီစဉ်ထားသော ရွေးကောက်ပွဲသည် တလ ခန့်သာ လိုတော့ချိန်တွင် ထိုင်း နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးက ယခုလို အာဆီယံ ၏ သ‌ဘောထားကို ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုလာခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

စစ်အုပ်စု သည် သက်ဆိုင်သူ အားလုံး နှင့် ဆွေးနွေးခြင်းပင် မရှိဘဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်လာမည့် အနေအထား သည် မိမိတို့ အနေဖြင့် ၎င်းတို့နှင့် ပြန်လည် ဆက်ဆံဖို့ ခက်ခဲလာလိမ့်မည်ဟု ဆီယာဆတ်က ဆိုသည်။ အာဆီယံ အနေဖြင် ထိုသဘော အတိုင်း တစည်းတလုံးတည်း ရပ်တည်သွားနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်းလည်း ပြောသွားခဲ့သည်။

ယခုလို အချိန်မျိုး တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပြန်လွှတ်ဖို့ အသေအချာ စဉ်းစားရတော့မည့် အချိန် ရောက်လာပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊ သူမအား ဖမ်းဆီးထားသည်မှာ ကြာလာပြီ ဖြစ်၍ အသက်အရွယ်အရ ကျန်းမာရေး အခြေအနေ မည်သို့ ရှိနေသည် ဆိုသည်ကို မသိရ ဟု လည်း ပြောသွားခဲ့သည်။

ထိုင်းသည် အာဆီယံ၏ အဓိက အဖွဲ့ဝင် ငါးနိုင်ငံ ထဲတွင် စစ်အုပ်စု အပေါ် သဘောထား အပျော့ပြောင်းဆုံး နိုင်ငံဟု ယူဆထားချိန်တွင် ယခုလို ပြောဆိုလာခြင်း ကြောင့် ကြားရသူ အပေါင်း အံ့အား သင့်သွား ကြမည် လည်း ဖြစ်သည်။

ပြည်သူများကတော့ နိုင်ငံပိုင် ငွေ ကျပ်ဘီလီယံ ပေါင်း များစွာ ဖြုန်းတီးကာ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်မပြု၊ မည်သူ အုပ်ချုပ်လာသည်ဖြစ်စေ အစိုးရ အဖြစ်လည်း အသိအမှတ် ပြုကြမည် မဟုတ်ဘဲ မိမိတို့ တိုက်ပွဲ ကို အဆုံးစွန် အထိ ဆက်လက် တိုက်ခိုက်သွားကြမည်သာ ဖြစ်သည်။

တော်လှန်ရေး ခရီးသည် ရှေ့လျှောက် ကြမ်းတမ်းလာမည် ဖြစ်သည်နှင့် အမျှ အပြစ်အနာ အဆာများလည်း ရှိလာနိုင်သည်ကို နားလည် သဘောပေါက်ထားကြရမည်။ ယခုအခါ အမေရိကန်၏ သဘောထားသည် ကမောက်ကမ ဖြစ်လာနေ၍ မိမိတို့ အချင်းချင်း အငြင်းပွား ရန်လုပ်နေကြမည့် အစား ဘုံရန်သူ ကို မျက်ခြေပြတ်မခံဘဲ ကျောချင်းကပ် ရင်ခြင်းကပ် ထားရမည့် အချိန် ရောက်လာ နေပြီ ဖြစ်သည်။

ပြည်သူများကလည်း ၎င်းတို့ နာမည်ကြီးလာရေး တခုတည်း ရှေးရှုပြီး အုတ်အော်သောင်းနင်း ဖြစ်အောင် နည်းမျိုးစုံ ဖြင့် အစ ထောင်လာသူများကို သတိပြုကြရမည် ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ နောက် တကောက်ကောက် ပါအောင် လိုက်နေပါက စစ်မြေပြင်တွင် အသက်စွန့် တိုက်ပွဲ ဝင်နေကြသော ပြည်သူ့ သားကောင်းများ စိတ်ဓါတ်ပျက်ပြား သွားနိုင်ပေသည်။

၂၀၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ မိမိပို့စ် ကို မင်မိုရီ မှ တဆင့် တွေ့လာခဲ့၍ ပြန်လည် ဖတ်ရှုကြည့်ရာ

စစ်တပ်၏ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်နေမှု များ အလုပ်ဖြစ်လာပုံ ရသည့် လက္ခဏာ တရပ် အဖြစ် တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ် မှ ပြောခွင့်ရ မှ စစ်ရေး ပဋိပက္ခများ အဆုံးသတ်ရန် ဆွေးနွေးဖို့ အသင့် ရှိ ကြောင်း ထုတ်ဖေါ် ပြောဆိုလာသည်။

နေ့စဉ် လိုလို တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနေမှု ကြောင့် မိမိတို့ ဒေသတွင်းရှိ လူထု ဒုက္ခသုက္ခများ ကြုံလာနေရသည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် မိမိတို့၏ ခုခံ ပိုင်ခွင့် ကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဟု ဆိုသည်။

TNLA ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ် တာဘုန်းကျော် မှ “‌ဆွေးနွေးမည် ဆိုသော်လည်း မိမိတို့ နယ်မြေများကို လက်လွှတ် ခံမည် မဟုတ်” ဟု AFP သတင်းဌာနကို အသိပေးခဲ့သည်။

သို့သော် ယခုအခါ တအာင်းတပ်များသည် နယ်မြေများကို လက်လွှတ် ပေး ခဲ့ယုံမက ၎င်းတို့ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် မိုးကုတ် ကိုပင် အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စု များ ကို ပင့်ဆောင်ခေါ်လာကြတော့မည် ဖြစ်ပေသည်။

၎င်းတို့နှင့် အတူ စွမ်းစွမ်းတမံ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြသော ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့များအားလည်း မြို့တွင်းမှ ဆုတ်ခွာ ခိုင်းနေပြီ ဖြစ်သည်။

စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်မှ လွတ်ပြီ ကျွတ်ပြီ ဆိုကာ အိုးစည် ဗုံမောင်းတီး ကြိုဆိုခဲ့ကြသော မိုးကုတ် ပြည်သူများက စစ်အာဏာရှင် ပါးကွက်သားများ ရန်‌ ကြောက်၍ တိမ်းရှောင်ကုန်ကြပြီ ဖြစ်သည်။

မိုးကုတ် မြို့ကတော့ လူသူ ကင်းမဲ့သွားသော်လည်း ဗိုလ်ချုပ် တာဘုန်းကျော် တို့ တူးယူ သွား၍ ဟောင်းလောင်းသာ ကျန်တော့ သော တွင်းများတော့ ရှိနေပေသေးသည်။

ထို သို့ တကယ်တမ်း လုပ်လာမည် ဆိုက တအောင်းတို့ အပေါ် အမည်းစက်ကြီး စွန်းထင် ကျန်ရစ်ခဲ့တော့မည်လည်း ဖြစ်သည်။

ပြည်သူတို့၏ တရားသော စစ် မုချ အောင်ရမည်!!!

Hla Soe Wai